Tâm lý học về thời gian

– Theo nhà tâm lý học Zimbardo và Boyd tùy theo cách con người cảm nhận về thời gian, có thể chia thành 5 dạng quan điểm:

1. Tập trung vào tương lai: quan tâm đến việc làm, việc theo đuổi những mục tiêu và phần thưởng trong tương lai, thường phải đánh đổi bằng sự tận hưởng hiện tại, trì hoãn sự hài lòng và tránh những cám dỗ lãng phí thời gian. Những người này thường quan tâm tới sức khỏe bản thân, có xu hướng thành công hơn những người khác.
2. Người theo chủ nghĩa khoái lạc hiện tại: sống trong hiện tại, là người tìm kiếm niềm vui, thích các hoạt động cường độ cao, tìm kiếm cảm giác hồi hộp, cảm giác mới lạ và thích phiêu lưu. Trẻ em chủ yếu có xu hướng hưởng thụ hiện tại. Thật không may, hành vi như vậy có thể gây ra những hậu quả tiêu cực. Những người theo chủ nghĩa khoái lạc hiện tại có nguy cơ bị cám dỗ, dẫn đến hầu như tất cả các chứng nghiện (ví dụ như lạm dụng rượu và ma túy), lái xe liều lĩnh, tai nạn và thương tích, quan hệ tình dục không an toàn, thất bại trong học tập và sự nghiệp.
3. Tin vào định mệnh hiện tại: gắn liền với sự bất lực, vô vọng và niềm tin rằng các thế lực bên ngoài kiểm soát cuộc sống của một người (ví dụ: các thế lực tinh thần hoặc chính phủ, số mệnh, năng lượng tâm linh,..)
4. Quá khứ lạc quan là người tập trung vào gia đình, truyền thống, sự tiếp nối của bản thân theo thời gian và tập trung vào lịch sử đi kèm với cái nhìn ấm áp, vui vẻ, thường đa cảm và hoài niệm về quá khứ của mình, đồng thời coi trọng mối quan hệ duy trì với gia đình và bạn bè. Thích những câu chuyện về thời xưa tốt đẹp hoặc diễn giải lại theo cách tốt đẹp
5. . Người tiêu cực về quá khứ cảm thấy bị ám ảnh bởi quá khứ, tập trung vào những trải nghiệm cá nhân gây khó chịu hoặc khó chịu. Nhớ và ghi dấu những sự kiện đau khổ hoặc diễn giải lại các sự kiện theo cái nhìn tiêu cực.

Mỗi loại quan điểm đều có những mặt giá trị nhưng cũng có những nguy cơ rủi ro tiềm tàng nhất là trong trường hợp áp dụng tuyệt đối. Đây là lúc lý tưởng về một quan điểm cân bằng thời gian phát huy tác dụng. Nó được đề xuất như một giải pháp thay thế tích cực hơn để trở thành nô lệ cho bất kỳ thành kiến thời gian cụ thể nào.

Trong góc nhìn thời gian được cân bằng tối ưu, các thành phần trong quá khứ, hiện tại và tương lai hòa quyện và gắn kết một cách linh hoạt, tùy thuộc vào nhu cầu của tình huống cũng như nhu cầu và giá trị của chúng ta theo Zimbardo.

Người có quan điểm cân bằng về thời gian có khả năng áp dụng quan điểm tạm thời phù hợp với hoàn cảnh mà họ gặp phải. Ví dụ khi dành thời gian cho gia đình và bạn bè, họ hoàn toàn ở bên họ, kết nối và tận hưởng lẫn nhau. Khi họ nghỉ làm một ngày, họ có thể nghỉ ngơi tạm gác chuyện công việc. Tuy nhiên, khi làm việc và học tập, họ tiếp cận tình huống từ góc độ tương lai và làm việc hiệu quả hơn. Khả năng tập trung, tính linh hoạt và ‘khả năng chuyển đổi’ là những thành phần thiết yếu để đạt được sự cân bằng.